ÇARESİZ Mİ HİSSEDİYORSUNUZ ? BELKİ DE ÇARE SİZSİNİZ...

Tüm evlilikler ömür boyu mutlu olmak hayaliyle başlar ancak zaman içerisinde  bireylerin yaşadığı stres durumları aile içinde bir takım problemlerin ortaya çıkmasına neden olabilir.  Stres pek çok insan için baskı, çatışma, kontrolünü yitirme, belirsizlik anlamlarına gelir ve  bu duyguların ortaya çıkması aile üyelerinde çeşitli problemlere yol açar. Stres hayatın doğal bir parçasıdır.Belli bir miktardaki stres bireyi harekete geçiren, motive eden bir faktör olmakla birlikte fazlası ise fiziksel ve psikolojik bazı tepkilerin ortaya çıkmasına neden olabilir.  Çocukların gelişim dönemi problemleri, yaşlanma, ekonomik güçlükler..vb. beklenen stres faktörleridir bunun dışında ani ve beklenmedik bir şekilde ortaya çıkan ölüm, hastalık...vb. stress faktörleri bireylerde hayal kırıklıkları, travmalar, öfke, incinmişlik, depresyon vb. durumlara neden olabilir.  Ailenin stres karşında gösterdiği tepki eşler arasında, kardeşler arasında ya da ebeveyn- çocuklar arasındayaşanabilecek bir takım çatışmalarla sonuçlanabilir ve ailenin dengesi bozulabilir.

Aile içi çatışma kaçınılmaz bir durumdur. Çatışma iletişimin doğal bir unsurudur. İki kişinin birbirinden farklı beklenti, ihtiyaç, değer ve yaklaşımlara sahip olması çatışma yaşamasına neden olur.Kişi kendisini amacına ulaşma konusunda engellenmiş hissettiğinde çatışma meydana çıkar.

Çatışma aşamasında yaşanan sorunla ilgili duygu ve düşüncelerimizi paylaşmak çatışmaları daha sağlıklı çözmeye yardımcı olur. Çatışma anında, o anı rahatlatmak için tüm ilişkiye zarar verecek tepkilerden kaçınmak, kendimize zaman vermek çatışmayı her iki tarafında kazanacağı şekilde çözmemiz açısından önemlidir.

Çatışma çözmede 6 Basamak

Bu yöntemin en temel amacı tarafların ihtiyaçlarının net olarak ortaya konmasıdır. Etkin dinleme ve ben dilini kullanmak mutlaka gereklidir.  Bu yöntemde çatışma yaşayan kişiler çatışma ile ilgili konuşmak üzere bir zaman kararlaştırır. İkş tarafında çatışmayı çözmek istemesi önemlidir.

• Basamak Çatışmanın Tanımlanması: çatışma yaşayan kişiler istek, ihtiyaç ve beklentilerini ifade ederler.
• Çözüm Önerileri Oluşturma: Karşılıklı ihtiyaçları dikkate alarak önerilerin oluşturulması.
• Çözüm Önerilerini Değerlendirme: Bu aşamada taraflar çıkan önerilerin kendi ihtiyaç ve beklentilerini karşılayıp karşılamadığını değerlendirirler.
• En Uygun Çözümü Seçme: İki taraf içinde en uygun çözüm önerisi seçerler.
• Uygulama Yollarına Karar Verme: karar verilen çözümde kimin ne yapacağının belirlenmesi.
• Çözümün işleyip işlemediğinin takip edilmesi: bir süre belirleyerek çözümün işleyip işlemediğinin test edilmesi.

 ÖRNEK OLAY:

İkisi de çalışan eşlerden birisi hafta sonu dinlenmek istiyor , diğeri ise hafta sonu tüm ev işlerini bitirmek istiyor. Bundan dolayı uzun süren bir çatışma yaşıyorlar. İkisi de bu durumdan rahatsız. Çatışmalarını çözmek için bir zaman belirliyorlar.

• Basamak: Çatışmanın tanımlanması

A: Hafta içi çok yoğun bir şekilde çalışıyorum ve dinlenmek için yalnızca hafta sonum var , sana ev işlerinde yardımcı olmaya çalışıyorum ama hafta sonu iş yapmak istemiyorum.

B: Hafta içi ben de çalışıyorum ve çamaşır-ütü-temizlik-alışveriş  gibi işler hafta içine kaldığı zaman yetiştiremiyorum.

• Basamak: Çözüm Önerilerinin oluşturulması (bu aşamada her iki taraf da 3-4 tane çözüm önerisi bulur ancak bu öneriler oluşturulurken her iki tarafın ihtiyaçları göz ününde bulundurulması önemlidir.)

A:  -      Hafta sonu yalnızca Cumartesi günleri ev işlerini birlikte yapmak

• Hafta içi akşamları birer saat ev işleri yaparak hafta sonuna iş bırakmamak
• İşleri paylaşmak ve herkesin kendi görevini istediği zaman yapması

      B:     -      Hafta sonunun yalnızca bir gününde ev işlerini birlikte yapmak

• Eve bir yardımcı almak
• Basamak: Çözüm Önerilerinin Değerlendirilmesi: (her iki taraf da çözüm önerilerini okur )

A: Eve bir yardımcı aldığımızda diğer bazı harcamalarımızı kısıtlamamız gerekebilir ancak 2 ay sonra arabamızın borcu bitecek o zaman eve bir yardımcı alabiliriz. Hafta sonunun bir gününde birlikte işleri yaparsak diğer gününü dinlenerek geçirebiliriz fikri olabilir.

B: Hafta içi akşamları bir saat iş yapmak benim için çok yorucu olur ve işler birikebilir bunu istemiyorum.Sen çalışırken ben oturup dinlenemem dolayısıyla herkesin kendi görevini istediği zaman yapması beni rahat ettirmez. Evet iş bölümü yapabiliriz ve hafta sonumuzun bir gününde bu işleri bitirip diğer gününde dinlenebiliriz.

• Basamak:En Uygun Çözümü Seçmek

A: O halde eve bir yardımcı alana kadar hafta sonu bir günümüzü ev işlerine ayırmamız doğru olacak galiba.

B: İş bölümü yapabiliriz ve Cumartesi gününü ev işlerine Pazar gününü de dinlenmek için ayırabiliriz.

• Basamak: Uygulama yollarına karar verme:

A: Çamaşır ve ütü yapmak benim görevim olsun.

B: Yerleri süpürmek ve silmek benim görevim olsun. Ayrıca Banyo ve tuvaleti temizlemek de.

A: Alış verişe de birlikte çıkabilirz.

• Basamak: Çözümün İşleyip İşlemediğini takip etme:

1 ay sonra bu çözümün her iki tarafında ihtiyaç ve beklentilerini karşılayıp karşılamadığını değerlendirmek için yeniden konuşulur.

 

                                                                                                                                      Hatice AKKAN

                                                                                                                              Uzm. Psikolojik Danışman

                                                                                                                              Karlsruhe Eğitim Ataşeliği