10 Kasım: Mustafa Kemal Atatürk’ü Anmak

Türkiye Cumhuriyeti’ni demokratik, laik ve çağdaş değerlerle halkla birlikte yeniden inşaa eden Mustafa Kemal Atatürk’ü ölümünün 79. yılında saygı, sevgi ve minnetle anıyoruz.

Atatürk, 10 Kasım 1938’de Dolmabahçe Sarayı’nda saat 9.05’te hayata gözlerini yumdu. Sağlık durumu 1937 yılından itibaren kötüleşmeye başlamıştı ve 1938 yılında da kendisine siroz teşhisi kondu. Atatürk, Türk ve yabancı bir çok doktorun tedavilerine ve çabalarına rağmen 57 yaşında ebediyete intikal etti. Cenazesi büyük bir törenle halkın gözyaşlarıyla Ankara’ya uğurlandı ve Atatürk 21 Kasım 1938 günü Ankara’da yapılan büyük bir törenle Ankara Etnografya Müzesi’ndeki geçici kabrine konuldu. Bundan 15 yıl sonra da 10 Kasım 1953’te kendisi için yaptırılan Anıtkabir’de toprağa verildi.

Her 10 kasım gününde saat 9.05’te başlayan siren sesleriyle Türkiye genelinde 2 dakika süreyle Atatürk anısına saygı duruşu gerçekleştirilir. Bu sirenler esnasında pek çok kişi o sırada bir törende olmasalar bile bulundukları noktada saygı duruşuna geçer; trafikte olanlar arabalarından iner veya korna çalarak sirenlere eşlik ederler. Ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi binası önündeki bayraklar hariç, Türkiye'deki tüm resmi binalarda ve ülkenin dış temsilciliklerde bayraklar, yas göstergesi olarak yarıya indirilir. Dolmabahçe Sarayı'nda Atatürk'ün hayatını kaybettiği odada düzenlenen anma törenine katılmak isteyenler ise uzun kuyruklar oluşturmakta, törenin ardından Atatürk'ün yatağına karanfiller bırakmaktadırlar. Ayrıca Türkiye'nin pek çok yerinden yüz binlerce insan, her yıl Atatürk'ü mezarı başında anmak için Anıtkabir'i ziyaret etmektedir. Genelkurmay Başkanlığı'nın açıkladığı verilere göre 2013 yılında yani Atatürk'ün ölümünün 75. yıldönümünde bu sayı 1 milyon 89 bin 615'e ulaşmıştır.

O’nun ani vefatı Türk halkını yasa boğmuş ve diğer dünya ülkelerini de derinden üzmüştür. Vefatının ardından dünya liderlerinin söyledikleri ve çeşitli gazetelerde yapılan haberler de onun dünyada yarattığı izlenim hakkında fikirler vermektedir:

“Savaşta Türkiye'yi kurtaran, savaştan sonra da Türk Ulusu'nu yeniden dirilten Atatürk'ün ölümü, yalnız yurdu için değil, Avrupa için de en büyük kayıptır. Her sınıf halkın O'nun ardından döktükleri içten gözyaşları bu büyük kahramana ve modern Türkiye'nin Ata'sına layık bir tezahürden başka bir şey değildir.” –Winston Churchill, İngiltere Başbakanı 1938

 

“Milletine bu kadar az zamanda bu ölçüde hizmet edebilen tek devlet adamı Atatürk'tür.” - Libre Belgique gazetesi, Belçika