2018: Antik Dünyaya Açılan Kapı Troya’nın Yılı

Ünlü Antik Yunan tarihçisi Homeros’un İlyada ve Odessa destanlarından olsun, gerek meşhur tahta at heykelinden veya üzerine birçok film çekilmiş Troya Savaş’ından olsun Troya Antik kentinin adı kulağımıza bir yerlerden çalınmıştır. 2018 yılı, Çanakkale il sınırları içinde bulunan Troya’nın yılı olarak ilan edildi. 2018’in son ayında olmamıza rağmen Troya’yı ve çevresini dünyaya tanıtmak için çalışmalar bu yılla sınırlı kalmayacak gibi; dolayısıyla yolunuz buralara düşerse Troya’ya gitmeyi ihmal etmeyin.

Troya’nın Kısa Tarihi

Bu önemli antik kentin kalıntıları Karamenderes ve Dümrek nehirlerinin oluşturduğu vadinin eteğinde, Ege Denizi’ne 6, Çanakkale Boğazına 4,5 km uzaklıktadır. Birçok antik kent gibi stratejik olarak önemli bir yere kurulan Troya’yı Çanakkale’de ilk yerleşim yerini kuran kral Dardanos’un soyundan gelenler M.Ö. 2920 yılında kurdu. Troya tarihi boyunca dokuz kez büyük yangınlar gördü ve en son M.Ö 1250 yılında büyük bir depremle yıkıldı. Ancak bu uzun ve köklü geçmişi tarihöncesi dönem kazılarının ilk yapıldığı yer olmasına imkân kıldı. Tarihi aşk, kahramanlık ve savaşlar üzerine kurulu olan Troya hakkında önemli destan ve hikayeler yazılmış olması ve arkeolojik buluntuların bolluğu ve görkemi buranın asırlar sonra bile unutulmaz bir yer olmasını sağladı.

Troya Savaşı ve Tahta At

Tarihi M.Ö. 1180 olarak belirlenen Troya Savaşını, Homeros M.Ö. 730 yılında İliada Destanı'nda anlatır. Bu destan 24 bölümden oluşmasına rağmen on yıllık savaşın yalnızca son 51 gününü ele alır. Destan Hektor'un ölümü ile bitse de savaş devam etmektedir. Devam eden savaşta Troya ve Akhalılar’ın birbirine üstünlük sağlayamaması sonucunda Akhalıların kralları bir tahta at yapıp savaştan çekiliyor gibi gözüküp atı da geride bırakırlar. Birçok seçkin komutan atın içine gizlenirken Akhalılar gemilerini Bozcaada’nın arkasına kadar götürüp saklanırlar. Troyalılar barışın sembolü olan bu tahta atı geri çekilme işareti olarak algılayıp şehirlerine alırlar ve savaşın bitmesini kutlarken sabaha karşı atın içinde gizlenmiş olan Akhalılara gafil avlanırlar. Troya şehri böylece düşer.

UNESCO Dünya Mirası

Japonya’nın Kyoto Şehri’nde 30 Kasım-5 Aralık 1998 tarihlerinde gerçekleşen UNESCO Dünya Miras Komitesinin 22’nci toplantısında, Troya Arkeolojik Alanı Dünya Miras Listesine girmiştir. İlk kez 1871’de Heinrich Schliemann, daha sonra W. Dörpfeld, C.W Blegen tarafından kazılmış olan bu görkemli arkeolojik şehirde kazılar halen sürdürülmektedir. Troya kazıları Anadolu, Ege ve Balkan uygarlıklarının kültürel gelişmelerini anlamamızı sağlar. Bu bölge coğrafi konumu sebebiyle ayrıca önemli bir rol oynamıştır.

Neden 2018 Troya Yılı?

T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı 2018 yılını Troya Yılı ilan ederek bu yörenin uluslararası platformda daha iyi tanıtılmasını amaçladı. Ayrıca 2018’in Troya’nın UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesine girişinin yirminci yıl dönümü olması ve Avrupa Parlementosu’nun bu yılı Avrupa Kültür Mirası Yılı ilan etmesi de bu kararda önemli rol oynadı. Bu çalışma kapsamında birçok fuar ve konferansta Troya’nın tanıtılması haricinde Troya Müzesi ziyaretçilere kapılarını açtı. Ayrıca dünya genelinde birçok ülkenin temel eğitim müfredatında okutulan İlyada ve Odesa destanları sayesinde de Troya evrensel bir marka olmayı hedefliyor.

Kültür Rotası Oluşturuldu

Çanakkale Tarih ve Kültür Vakfı (ÇATKAV) tarafından Çanakkale Valiliği ortaklığında yürütülen Troya Kültür Rotası Projesi sayesinde Çanakkale’den Assos’a kadar uzanan bölgedeki köylerin kültürel kimlik ve mirasları korunurken, ziyaretçiler ile yöre halkı arasındaki bağların güçlenmesi amaçlanıyor. 120 km’lik bu rotada sürdürülebilir turizm anlayışı ile yürüyüş ve bisiklet yolları yapılması, bu rota üzerinde bulunan köy halkına da sürdürülebilir turizm, ev pansiyonculuğu, çevrelerindeki tarihi, kültürel ve doğal değeri koruma gibi eğitimler veriliyor. Rotada yer alan yerler ise şöyle: Çanakkale, Dalyan Köyü, Antik Liman, Tavaklı, Babadere, Kösedere, Tuzla, Gülpınar, Kocaköy, Bademli, Koyunevi, Balabanlı, Bektaş, Kuruoba, Korubaşı, Behramkale ve Assos Antik Liman.

 

Kaynak:

https://www.kulturportali.gov.tr/portal/troyaantikkenti

https://www.kulturportali.gov.tr/portal/unescodatroya

http://www.troya2018.com/